Wat is er aan de hand met de wetgeving rond wormenhotels?
De wormen in Nederland hebben het moeilijk. Door een combinatie van wetgeving, die recent opnieuw is uitgelegd door de overheid, is het niet duidelijk of wormenhotels nog toegestaan zijn in Nederland. O.a. de Meststoffenwet, heeft wormen geclassificeerd als vee. Dit klinkt misschien absurd, maar het heeft serieuze gevolgen voor wormenhotels en compostprojecten.
Vermicompost, de prachtige, vruchtbare aarde gemaakt door wormen, wordt nu behandeld als dierlijke mest, wat resulteert in extra regels en beperkingen. Kleine, lokale initiatieven zoals wormenhotels moeten voldoen aan allerlei bureaucratie en onhaalbare eisen.
Groente- Fruit en Etensresten (GFE of SWILL) mag niet aan ‘landbouwhuisdieren’ (vee) gevoerd worden. Er is een mogelijkheid om na hygiënisatie (60 minuten verhitten tot 70 °C) het GFE wel te voeren, maar dat is onhaalbaar voor kleinschalige buurtinitiatieven. Bovendien dood dit alle microben die wormen juist nodig hebben om gezonde, levende grond te maken!
Deze wetgeving bedreigt de toekomst van wormenhotels, die een belangrijke rol spelen in het verminderen van organisch afval, het creëren van vruchtbare aarde en het verbinden van gemeenschappen. Op dit moment weten we nog niet of we met wormenhotels door kunnen gaan.
We hopen dat we samen een manier kunnen vinden om elkaar te ondersteunen, maar we hebben ook tijd en ruimte nodig om te bepalen wat de beste manier is om verder te gaan. Vanuit Wormenhotel.nl hebben we besloten om in elk geval tot eind januari alle projecten stil te leggen en uit te zoeken hoe we verder zouden kunnen gaan. We zijn volop in gesprek met juristen, ambtenaren, gemeenten en organisaties die hier ook mee te maken hebben.
Ook jouw ideeën zijn heel welkom, dus laat van je horen!
Wat kun je nu al doen?
Blijf zelf je GFE composteren, ook als het niet meer in een wormenhotel kan. Inspireer anderen om hetzelfde te doen! Elk klokhuis dat je onder een struik in je tuin gooit in plaats van in de vuilnisbak draagt bij aan het creëren van nieuwe aarde. Zelfs met deze nieuwe regels is het belangrijk om te blijven composteren. Elk beetje compost helpt om de bodem te verbeteren en afval te verminderen.
Blijf samen Aarde maken! Laten we niet opgeven, maar samenkomen. Praat met elkaar en deel dit nieuws met je buren en vrienden. We moeten blijven vechten voor onze bodem, onze wormen en onze toekomst. Welke Aarde willen we achterlaten voor de volgende generaties?
Deel je verhaal!
Laat de overheid weten wat je vind van deze nieuwe wetgeving. Hoe meer mensen hun stem laten horen, hoe groter de kans dat er verandering komt. Wij overwegen een petitie te starten, maar het duurt nog even voordat we dat goed georganiseerd hebben. We houden je op de hoogte.
Wat is jouw persoonlijke droom voor een betere wormenwet?
Deel je ideeën online en op social media! Gebruik de hashtags:
#wormenwet #wormenhotel #vermicompost #bodemgezondheid #verandering
omgevingsVergunning voor wormenhotels
Elke compostering locatie waar wormen aanwezig zijn moet een omgevingsvergunning verkrijgen. Dit betekent extra hindernissen voor kleine initiatieven die juist zo belangrijk zijn voor een duurzame toekomst.
Deze vergunningsplicht geldt niet voor particulieren die alleen compost maken met GFT uit hun eigen huishouden op eigen terrein, maar de vergunningsplicht geldt wel voor groepen huishoudens die samen aarde maken in een gemeenschappelijk wormenhotel.
Het lastige is dat het nu niet mogelijk is om een vergunning te krijgen omdat GFE voeren aan vee in principe verboden is, waardoor wormenhotels dus ook per definitie verboden zijn.
Wat betekent dit voor jullie wormenhotel?
Wat mag er nog wel?
Ook al is de toekomst van de wormenhotels onzeker, er zijn nog steeds veel manieren om thuis te blijven composteren en om samen te werken aan een rijkere Aarde.
Composteren zonder wormen in een traditionele composthoop is toegestaan en vergunningsvrij mits er uitsluitend plantaardig afval wordt verwerkt. Dit geldt ook voor gemeenschappelijke projecten in de buurt.
Helaas geldt deze vrijstelling niet voor bedrijven, verenigingen, scholen of andere organisaties. Die moeten eerst een NVWA-erkenning aanvragen en kunnen daarmee een omgevingsvergunning krijgen bij de gemeente.
Waar vind ik meer informatie?
Wij gaan zo snel mogelijk duidelijke informatie delen over wat er wel en niet meer mag, maar tot die tijd kun je de online tool van de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA) gebruiken om het te checken.
De overheid heeft een uitgebreid document met veelgestelde vragen en informatie over GFE composteren gepubliceerd. Via o.a. de BrancheVereniging Organische Reststromen (BVOR) kun je deze downloaden.
Word abonnee van de Compost Community!
Samen staan we sterker. Sluit je aan bij onze community en help ons om te strijden voor een duurzame toekomst. Als we weten dat je mee doet kunnen we gezamenlijke actie coördineren. Samen kunnen we het verschil maken!
Stuur deze webpagina en onze mails vooral ook door naar al je vrienden, familie en collega’s met een groen hart. Dankjewel!
Er is ook hoop!
Werk je bij een organisatie?
Wist je dat slechts 250 wormen de CO₂-uitstoot van 100 kilometer vliegen per jaar terug in de bodem kunnen brengen?
Vraag jouw werkgever om zich uit te spreken en de wormen in Nederland te steunen!
Adopteer symbolische wormen en ontvang een certificaat dat precies vermeldt hoeveel CO₂ jouw organisatie heeft vastgelegd in de bodem!
Wat is de planning en onze verwachting?
De overheid werkt achter de schermen al wel aan nieuwe wetten voor wormen en compostering. Dit kan jaren duren, ze verwachten nu rond 2038 klaar te zijn, maar het is een kans om opnieuw te bedenken hoe we omgaan met onze aarde en haar natuurlijke systemen.
Projecten zoals de wormenhotels leren ons om voedselresten te waarderen, niet als afval, maar als waardevolle bronnen, om mensen samen te brengen rond een praktische actie en om ons opnieuw te verbinden met de cycli van de natuur.
Gebruik je eigen ervaringen met Aarde maken als inspiratie, bedenk creatieve oplossingen en deel ze met de mensen om je heen.
We gaan hier samen uit komen! #wormenwet
English speakers!
What is happening to your worm hotel?
Recent changes to the Dutch Meststoffenwet (Manure Act) have created challenges for worm hotels, as worms are now classified as livestock. This means their compost, called vermicompost, is treated like animal manure, with strict rules, tracking each worm’s lifecycle, sterilizing all waste before feeding, and requiring special permits. These regulations make running worm hotels much harder and less practical.
Many people in the composting community find the rules counterproductive, as worms are crucial for healthy soil and sustainability. Wormenhotel.nl and the Compost Community are exploring ways to adapt, while still encouraging individuals to compost at home and support eco-friendly practices in other ways.
Somewhere in spring 2025 we hope we will be able to let you know more about the future of your worm hotel and if it can stay without a permit. For now, please support your neighbours, join the Compost Community, spread the word and above all: Keep Composting!
